ଅନ୍ତରୀଣ ବଜେଟ୍ ୨୦୨୪-୨୫: ୨,୫୫,୦୦୦ କୋଟିର ବଜେଟ୍
ONM_News
୨୦୨୪-୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ବିକ୍ରମ ଆରୁଖ ଆଜି ବିଧାନସଭାରେ ୨,୫୫,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି। ୨୦୨୩-୨୪ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷର ବଜେଟ୍ ୨,୩୦,୦୦୦ କୋଟି ତୁଳନାରେ ୧୧ ପ୍ରତିଶତ ଅଧିକ ବ୍ୟୟବରାଦ କରାଯାଇଛି। ରାଜ୍ୟର ଆର୍ଥିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି, ବିକାଶ, ଭିତ୍ତିଭୂମି ଉନ୍ନୟନ ଏବଂ ପୁଞ୍ଜିନିବେଶ ଉପରେ ବଜେଟ୍ରେ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦିଆଯାଇଛି।
ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ଆକଳନ କରିଛନ୍ତି ଯେ ପ୍ରଶାସନିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ବାବଦରେ ୧,୦୩,୫୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା, କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଖର୍ଚ୍ଚ ବାବଦରେ ୧,୪୦,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା, ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପ୍ରଶସନ ପାଣ୍ଠିରୁ ଖର୍ଚ୍ଚ ବାବଦରେ ୩୯୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ବାରା ହସ୍ତାନ୍ତରିତ ହେଉଥିବା ଅର୍ଥରୁ ଖର୍ଚ୍ଚ ପାଇଁ ୭,୬୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ବ୍ୟୟବରାଦ କରାଯିବ। ତେବେ ଆଗାମୀ ଦିନରେ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ସହିତ ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ହେବାକୁ ଥିବାରୁ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଆରୁଖ ଆର୍ଥିକବର୍ଷର ୪ ମାସ (ଏପ୍ରିଲ୍ରୁ ଜୁଲାଇ)ପାଇଁ ୧,୧୮,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଲେଖାନୁଦାନ ଆଗତ କରିଛନ୍ତି। ଏଥିରୁ ପ୍ରଶାସନିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ପାଇଁ ୪୭,୬୬୦ କୋଟି, କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଖର୍ଚ୍ଚ ପାଇଁ ୬୩,୪୦୦, ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପ୍ରଶମନ ପାଣ୍ଠିରୁ ଖର୍ଚ୍ଚ ପାଇଁ ୩୯୦୦ କୋଟି ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ବାରା ହସ୍ତାନ୍ତରିତ ହେଉଥିବା ଅର୍ଥରୁ ଖର୍ଚ୍ଚ ବାବଦରେ ୩୦୪୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି। ଅର୍ଥାତ୍ ମୋଟ ବାର୍ଷିକ ବ୍ୟୟ ଅଟକଳରୁ ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ଓ ନିର୍ବାଚନ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଖର୍ଚ୍ଚ ବାବଦକୁ ୧୦୦ ପ୍ରତିଶତ, ପୁଞ୍ଜି ବ୍ୟୟ ପାଇଁ ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଖର୍ଚ୍ଚ ବାବଦକୁ ୪୦ ପ୍ରତିଶତ ବ୍ୟୟବରାଦ କରାଯାଇଛି।
ନବୀନ ସରକାର ୨୦୦୦ ମସିହାରେ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିବା ପୂର୍ବରୁ ଏବେ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ତୁଳନାତ୍ମକ ଚିତ୍ର ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ବଜେଟ୍ରେ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି। ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି, ୧୯୯୯-୨୦୦୦ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଖର୍ଚ୍ଚ ୩୪୯୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଥିଲା। ଚଳିତ ବଜେଟ୍ରେ ଏହା ୧,୪୦,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଅର୍ଥାତ୍ ଗତ ୨୩ ବର୍ଷରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ବ୍ୟୟ ୪୦ ଗୁଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଅର୍ଥାତ ରାଜ୍ୟର ବିକାଶକୁ ଆଗକୁ ନେବାକୁ ସରକାର ଅଧିକ ଯତ୍ନବାନ ଥିବା ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ତାଙ୍କ ବକ୍ତବ୍ୟରେ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି। ଦେଶର ସବୁ ପ୍ରମୁଖ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ମୋଟ୍ ବଜେଟ୍ରେ ପୁଞ୍ଜିବ୍ୟୟର ଅନୁପାତ ଓଡ଼ିଶାର ସର୍ବାଧିକ ରହିଛି। ୨୦୨୪-୨୫ରେ ପୁଞ୍ଜିବ୍ୟୟ ଅଟକଳ ୬୩,୧୬୨ କୋଟି ଟଙ୍କା ରହିଛି, ଯାହାକି ରାଜ୍ୟର ମୋଟ ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦ (ଜିଏସ୍ଡିପି)ର ପ୍ରାୟ ୬.୮ ପ୍ରତିଶତ। ୧୯୯୯-୨୦୦୦ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ପୁଞ୍ଜିବ୍ୟୟ ଅଟକଳ ୭୯୯ କୋଟି ଟଙ୍କା ରହିଥିଲା ଯାହା ଏବେ ୭୯ ଗୁଣରୁ ଅଧିକ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ସେହିଭଳି ୨୦୨୪-୨୫ ବଜେଟ୍ ଅଟକଳରେ ନିଜସ୍ବ ରାଜସ୍ବ ଓ ମୋଟ୍ ରାଜ୍ୟ ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦ (ଜିଏସ୍ଡିପି)ର ଅନୁପାତ ୧୨.୨୫ ପ୍ରତିଶତ ରହିଛି। ରାଜ୍ୟର ନିଜସ୍ବ ରାଜସ୍ବ ମୋଟ ରାଜସ୍ବର ପ୍ରାୟ ୫୬ ପ୍ରତିଶତ। ଏଥିରୁ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ହସ୍ତାନ୍ତର ଉପରେ ରାଜ୍ୟର ନିର୍ଭରଶୀଳତା ହ୍ରାସ ପାଉଥିବା ଦର୍ଶାଯାଇଛି। କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ, ରାଜସ୍ବ ବଳକାକୁ ମୋଟ ରାଜ୍ୟ ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦର ୪ ପ୍ରତିଶତ ହେବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି। ବିତ୍ତୀୟ ନିଅଣ୍ଟକୁ ଜିଏସ୍ଡିପିର ୩ ପ୍ରତିଶତ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସୀମା ମଧ୍ୟରେ ରଖାଯାଇଛି।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ଆସନ୍ତା ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ୨୮,୯୪୪ କୋଟି ଟଙ୍କା କୃଷି ବଜେଟ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି। ଗତ ବଜେଟ୍ ତୁଳନାରେ ଏହା ୧୭ ପ୍ରତିଶତ ଅଧିକ। ରାଜ୍ୟ ଯୋଗାଣ ନିଗମ ଦ୍ବାରା ଧନ କ୍ରୟ କାର୍ଯ୍ୟ ନିମନ୍ତେ ଘୂର୍ଣ୍ଣାୟମାନ ପାଣ୍ଠି ପାଇଁ ୨୦୦୦ କୋଟି, କାଳିଆ ଯୋଜନା ପାଇଁ ୧୯୩୯ କୋଟି, କୃଷି ଉପକରଣ ଓ ଡିଜେଲ୍ ପମ୍ପସେଟ୍କୁ ଲୋକପ୍ରିୟ କରିବା ପାଇଁ ପୁଞ୍ଜିବିନିଯୋଗ ସବ୍ସିଡି ବାବଦରେ ୫୮୨ କୋଟି, ଉଦ୍ୟାନ କୃଷିର ବିକାଶ ଲାଗି ୪୮୦ କୋଟି, ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ୧୬୧୦ କୋଟି, କୃଷି ଋଣ ଉପରେ ସୁଧ ସବ୍ସିଡି/ରିହାତି ବାବଦରେ ୮୩୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟବରାଦ କରାଯାଇଛି। ଏହାବ୍ୟତୀତ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଫସଲ ବୀମା ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ ୬୦୦ କୋଟି, ନୀଳ ବିପ୍ଳବ ଯୋଜନାରେ ୨୨୦ କୋଟି, ଶ୍ବେତ ବିପ୍ଳବ ଯୋଜନାରେ ୨୨୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ପ୍ରାବଧାନ କରାଯାଇଛି। ସେହିଭଳି ବଜେଟ୍ରେ ଜଳସେଚନ କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ୧୪,୪୬୭ କୋଟି ଟଙ୍କା ଦିଆଯାଇଛି। ନଦୀଗୁଡ଼ିକରେ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ୮୬୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି। ପାର୍ବତୀ ଗିରି ମେଗା ଉଠା ଜଳସେଚନ ଯୋଜନାର ଦ୍ବିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପାଇଁ ଅତିରିକ୍ତ ୨.୬୩ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟର ଜମିକୁ ଜଳସେଚନ ଯୋଗାଇ ଦେବା ପାଇଁ ୧୨୨୫ କୋଟି ଟଙ୍କାର ବ୍ୟୟବରାଦ କରାଯାଇଛି। ଏହାବ୍ୟତୀତ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା ପାଇଁ ୧୯,୯୫୯ କୋଟି ଟଙ୍କାର ବ୍ୟୟବରାଦ କରାଯାଇଛି, ଯାହାକି ଗତବର୍ଷ ତୁଳନାରେ ପ୍ରାୟ ୨୪% ଅଧିକ ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ବଜେଟ୍ର ୮ ପ୍ରତିଶତ। ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରକୁ ୩୩,୮୬୫ କୋଟି, ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ପାଇପ୍ ଯୋଗେ ପାନୀୟ ଜଳ ଯୋଗାଣ ପାଇଁ ୮୦୦୦ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ରାଶି, ବିଭିନ୍ନ ମହିଳା ଓ ଶିଶୁ କୈନ୍ଦ୍ରିକ ନୀତି ଓ କଲ୍ୟାଣମୂଳକ ପଦକ୍ଷେପ ପାଇଁ ୫୦୧୫ କୋଟି, ସାମାଜିକ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ୪୬୯୯ କୋଟି, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଆବାସ ଯୋଜନା-ଗ୍ରାମୀଣ ଅଧୀନରେ ୪୦୫୧ କୋଟି, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଗରିବ ଆବାସ ଯୋଜନା-ସହରାଞ୍ଚଳ ଅଧୀନରେ ୬୯୨ କୋଟିର ବ୍ୟୟବରାଦ
ବ୍ୟୟବରାଦ କରାଯାଇଛି। ସଡ଼କ, ସେତୁ, ବିମାନ ବନ୍ଦର ଏବଂ ରେଳବାଇ ଅଧୀନରେ ୨୧୦୦୪ କୋଟି, ଗୁଣାତ୍ମକ ଓ ନିର୍ଭରଯୋଗ୍ୟ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଯୋଗାଣ ପାଇଁ ୪୩୫୨ କୋଟି, ଶିଳ୍ପ ଏବଂ ଏମଏସଏମଇ ପାଇଁ ୧୫୫୫ କୋଟି, ବନ ବିଭାଗ କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ୧୨୧୯ କୋଟି, ପର୍ଯ୍ୟଟନ କ୍ଷେତ୍ରର ସାମାଜିକ ବିକାଶ ପାଇଁ ୮୧୮ କୋଟି, ବିଧାୟକ ଆଞ୍ଚଳିକ ଉନ୍ନୟନ ପାଣ୍ଠି ବାବଦରେ ୪୪୧ କୋଟି ଏବଂ ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶା ଉନ୍ନୟନ ପରିଷଦ କୁ ୫୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ବିଜୁ କନ୍ଧମାଳ ଓ ଗଜପତି ଯୋଜନା ପାଇଁ ୨୯ କୋଟି ଟଙ୍କା ଦିଆଯାଇଛି। ଭୋଟର ତାଲିକା ଓ ଭୋଟର ପରିଚୟପତ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତି ପାଇଁ ୫୨ କୋଟି ଟଙ୍କା, ନ୍ୟାୟପାଳିକା ପାଇଁ ଭିତ୍ତିଭୂମି ସୁବିଧାର ବିକାଶ ନିମନ୍ତେ ୬୨୬ କୋଟି ଟଙ୍କା, ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା, ସଂସ୍କୃତି ଓ ଐତିହ୍ୟର ପ୍ରଚାର ପ୍ରସାର ପାଇଁ ୨୨୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟବରାଦ ହୋଇଛି।
ପ୍ରକାର ୨୦୨୪-୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷର ବଜେଟ୍ ଆକଳନ ୪ ମାସର ଲେଖାନୁଦାନ(କୋଟି ଟଙ୍କାରେ)
